Onlangs was ik te gast op het promotiefeest van een Leidse vriend. Hij mag zich nu 'doctor' noemen, iets om trots op te zijn. Van begin tot eind ging het echter over nederigheid – naast je schoenen lopen is er niet bij. In deze tijd van blaaskakerij vind ik dat een goed ding.
Zoals de traditie voorschrijft, moest mijn vriend zijn vuistdikke proefschrift tegenover een commissie zwaargewichten verdedigen. Acht oude, grijze professoren in toga's en baretten op: de opponenten. Deze superintelligente en bloeddorstige nerds voelden mijn vriend flink aan de tand. Hij had in de aanloop tot deze promotie kennelijk arrogantie getoond, door zich met zijn proefschrift in de landelijke pers te roeren. Dat werd hem betaald gezet. De heren vuurden onmogelijke vragen op hem af, en ze deden dat op geringschattende toon. Normaliter zou mijn vriend ze lik op stuk geven. Maar nee, hij antwoordde steeds met 'Zeer geleerde opponent, dank voor deze vraag...' en ging dan pas verder. Nederig.
Gelukkig maakte zijn optreden niets meer uit voor zijn promotie. Hij is nu dus doctor, maar een nederige. Want ook op de aansluitende borrel herinnerde zijn personeel - hij is ondernemer - hem aan zijn belofte dat hij hen die hadden geholpen, zou danken met het maken van 108 Diepe Buigingen. Met die Zen-boeddhistische buigingen toon je respect voor de ander en plaatst hem boven jezelf. Je gaat op je knieën, handen gevouwen als in gebed, buigt je hoofd naar de grond en legt je handen met de palmen naar boven ernaast. Vervolgens til je ze op, alsof je de ander optilt... ook al is het bijvoorbeeld een pestende professor. Met twaalf man maakten ze negen buigingen: totaal 108 buigingen zoals mijn vriend ze beloofd had.
Nederige, respectvolle buigingen, ze worden veel te weinig gemaakt.
Jan Dobbe
Reageren op deze column? Stuur een mailtje naar:
